Τι είναι η διατροφή paleo
Η Paleo ή Paleolithic Diet βασίζεται, όπως μαρτυρά και το όνομα της στις αρχές που, υποθετικά, είχε η διατροφή του ανθρώπου στην παλαιολιθική εποχή. Η δίαιτα Paleo προτείνει κυρίως κρέας, ψάρι αβγά, λαχανικά, μανιτάρια, φρούτα, ρίζες και καρπούς και αποκλείει τροφές όπως σιτηρά, όσπρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, πατάτες, ραφιναρισμένα σάκχαρα και κατεργασμένα έλαια. Η αναλογία λήψης των διαφόρων ομάδων τροφών ορίζεται με σκοπό τη διατήρηση της ομοιόστασης του οργανισμού.
Τι υπόσχεται
Οι υποστηρικτές αυτού του διατροφικού μοντέλου υποστηρίζουν ότι μετά το πέρας την παλαιολιθικής περιόδου ο ανθρώπινος οργανισμός ξεκίνησε να προσαρμόζεται σε νέα διατροφικά μοντέλα (δυτικός τρόπος διατροφής, junk food κ.ά.), τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση μίας πληθώρας παθήσεων που εμφανίστηκαν έκτοτε (διαβήτης, μεταβολικές παθήσεις κ.ά.). Επιπλέον οι υποστηρικτές την δίαιτας αυτής υποστηρίζουν ότι ο δυτικός τρόπος διατροφής, που στηρίζεται κατά 70% στη λήψη επεξεργασμένων και «νεολιθικών» τροφών, είναι υπεύθυνος για ασθένειες όπως ο καρκίνος, καρδιαγγειακές παθήσεις, υπέρταση, παχυσαρκία, οστεοπόρωση, διαβήτης και άλλα. Τέλος, σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, η Paleo diet μπορεί να έχει ακόμα και θεραπευτική δράση σε κάποιες παθήσεις. Οι υποστηρικτές αυτού του διατροφικού μοντέλου ισχυρίζονται ότι η διατροφή αυτή είναι πολύ πιο αποτελεσματική σε σύγκριση με άλλα διατροφικά μοντέλα όπως η Μεσογειακή Διατροφή, η δίαιτα Dash κ.ά.
Τι «κρύβει»
Οι ισχυρισμοί σε σχέση με τα πλεονεκτήματά της είναι πολλοί, ΑΛΛΑ στερούνται επιστημονικών αποδείξεων και συνεπώς θα πρέπει να είμαστε αρκετά σκεπτικοί πριν την υιοθέτηση ενός διατροφικού σχήματος μη επιστημονικά αποδεκτού.
Επίσης, η σύνδεση της δίαιτας Paleo με τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης στηρίχθηκε στην υπόθεση ότι οι παλαιολιθικοί άνθρωποι κυνηγούσαν πολύ και άρα η φυσική τους κατάσταση και η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου αυτών ήταν σε υψηλότερα επίπεδα. Φαίνεται δε ότι εκείνη την εποχή η δραστηριότητα ήταν καθημερινή, περίπου 60 λεπτά την ημέρα και μέτριας προς υψηλής έντασης. Η προσκόλληση κάποιων αθλητών σε αυτό το διατροφικό σχήμα δικαιολογείται λόγω της υψηλής περιεκτικότητας και αυτού του μοντέλου στις πρωτεϊνικές τροφές. Παρ’ όλα αυτά, μελέτες έχουν δείξει ότι εκείνη την εποχή οι άνθρωποι δεν κατανάλωναν τόσο πολύ κρέας, πουλερικά και ψάρια, γιατί πολύ απλά δεν μπορούσαν να τα κυνηγήσουν. Συνεπώς, η καθημερινή τους διατροφή περιοριζόταν κυρίως στους καρπούς και τα εποχιακά φρούτα και λαχανικά.
Οι κίνδυνοι
Προσπαθώντας να αναλύσουμε λίγο διεξοδικά την αναλογία των θρεπτικών συστατικών όπως προτείνονται στη δίαιτα Paleo, βλέπουμε ότι το 55-65% των ημερήσιων θερμίδων προέρχονται από τρόφιμα ζωικής προέλευσης ενώ το 35-45% μόνο προέρχεται από τρόφιμα φυτικής προέλευσης. Συνεπώς, μελετάμε μία διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες και σχετικά χαμηλή σε υδατάνθρακες (20-40% της συνολικής ενέργειας) και μάλλον λίγο «τσιμπημένη» σε λιπαρά (25-60% των ημερήσιων θερμίδων). Αποτελεί ένα λίγο διαφοροποιημένο σχήμα πρωτεϊνικής διατροφής, παρόμοια με τις δίαιτες Atkins & Dukan, διατροφές οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να προκαλέσουν διάφορα προβλήματα στην υγεία των ατόμων που τις εφαρμόζουν.
Συμπέρασμα
Είναι σημαντικό να ξαναπούμε ότι, όταν ακολουθούμε μια δίαιτα, είναι απαραίτητη η σωστή καθοδήγηση προκειμένου να λαμβάνουμε τα απαραίτητα αμινοξέα και πρωτεΐνες σε σωστές ποσότητες και αναλογίες, αλλά και στον κατάλληλο χρόνο προκειμένου να μην υπάρχει μυϊκός καταβολισμός (καταστροφή των μυών). Αυτό χρειάζεται όμως να γίνεται μέσω επιστημονικά αποδεκτών σχημάτων διατροφής και όχι μέσω διαφόρων «διάσημων & φανταχτερών» διατροφικών μοντέλων.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την Κλινική Διαιτολόγο - Διατροφολόγο Μαριέττα Μαρκούση
MSc στην Αθλητική Διατροφή, Χαροκόπειο Παν/μιο Αθηνών
Σπάρτης 4, Αθήνα
Αναξαγόρα 9, Ν. Ερυθραία
Τηλ: 210-8672122
www.mariettamarkousi.gr
