«Υπάρχουν αυτές που αποκαλώ “κρυφές θερμίδες” δηλαδή θερμίδες που περιέχονται σε λιπαρά ή σάκχαρα οι οποίες έχουν προστεθεί σε “υγιεινές” κατά τα λεγόμενα τροφές» μας εξηγεί η Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος Μαριέττα Μαρκούση, δίνοντάς μας μια λίστα με τις βασικές τροφές που εντάσσονται σε αυτήν την κατηγορία και όσα πρέπει να προσέχουμε κατά την κατανάλωσή τους:
1. Μπάρες δημητριακών. Οι μπάρες δημητριακών του εμπορίου θεωρούνται από τους περισσότερους από εμάς μία light διατροφική επιλογή. Λάθος! Αν δούμε αναλυτικά τη θερμιδική αξία μίας μπάρας δημητριακών, μπορεί να ανακαλύψουμε ότι περιέχει μέχρι και 500 θερμίδες - πχ μπάρες που συνήθως πωλούνται σε αθλητές και ονομάζονται «υποκατάστατα γεύματος» δηλαδή συστήνεται να καταναλώνονται είτε όταν το άτομο δεν έχει πρόσβαση σε φαγητό είτε ως σνακ για ενέργεια σε κάποιο αγώνα. Από την άλλη, και οι «ολιγοθερμιδικές» μπάρες, αν τις δούμε με λίγη περισσότερη προσοχή, θα ανακαλύψουμε ότι είναι ιδιαίτερα επεξεργασμένες τροφές που περιέχουν πολλά πρόσθετα και ενισχυτικά γεύσης. Συνεπώς, δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση τη βέλτιστη διατροφική επιλογή αλλά μία λύση ανάγκης.
2. Μούσλι βρώμης/ γκρανόλα. Η βρώμη και η γκρανόλα (μείγμα βρώμης με ξηρούς καρπούς) εφόσον καταναλώνονται στην απλή και ανεπεξέργαστη μορφή τους αποτελούν υγιεινές επιλογές. Όταν όμως αυτά τα συναντάμε σε δημητριακά πρωινού συνήθως συνδυάζονται με μπόλικη ζάχαρη και μειωμένες φυτικές ίνες, γεγονός που κάνει το γεύμα ή το σνακ μας υπερπλήρες σε θερμίδες και ταυτόχρονα όχι τόσο πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά.
3. Smoothies. Τα λαχταριστά smoothies αποτελούν μία πολύ καλή διατροφική επιλογή αρκεί να είναι σπιτικά ή τουλάχιστον να γνωρίζετε από τι συστατικά έχουν φτιαχτεί. Smoothies τα οποία περιέχουν ημίπαχο γάλα ή γιαούρτι, φρούτα, ξηρούς καρπούς, μέλι κ.ά. αποτελούν πολύ καλές επιλογές για ένα ενδιάμεσο γεύμα ή πρωινό το οποίο θα είναι πολύ υγιεινό, θρεπτικό και θα περιέχει ελεγχόμενες θερμίδες. Από την άλλη πλευρά, smoothies τα οποία συχνά σερβίρονται σε μαγαζιά και περιέχουν σιρόπια ή παγωτό δεν μπορούν να χαρακτηρίζονται «υγιεινές» επιλογές, αφού καταναλώνοντάς τα προσλαμβάνουμε πολλές «κενές» θερμίδες και σάκχαρα.
4. Fat- Free τροφές. Όπου συναντάται η ένδειξη «0%» ή «fat free» θα πρότεινα σε όλους να γυρίζουν το τρόφιμο από την άλλη πλευρά και να διαβάζουν τον διατροφικό πίνακα. Πολύ συχνά, σε τρόφιμα που έχει αφαιρεθεί το λίπος έχει στη θέση του προστεθεί έξτρα αλάτι ή σάκχαρα. Το αποτέλεσμα είναι το τρόφιμο να φαντάζει πολλά υποσχόμενο και υγιεινό αλλά τελικά να μην είναι. Άλλωστε, όπως έχουμε εξηγήσει σε προηγούμενο κείμενο, το λίπος δεν είναι κάτι κακό από τη στιγμή που είναι ελεγχόμενο και καλής ποιότητας.
5. Σαλάτες. Μα πώς είναι δυνατόν μία σαλάτα να είναι ανθυγιεινή, θα αναρωτιέστε. Τα λαχανικά που περιέχονται στη σαλάτα δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να θεωρηθούν ανθυγιεινά είτε είναι ωμά, είτε βρασμένα, είτε ψημένα. Αυτό που θέλει προσοχή στις σαλάτες είναι η προσθήκη επιπλέον τροφών (μπέικον, τυριά...) και κυρίως η προσθήκη των διαφόρων ειδών σάλτσας. Η σαλάτα από μόνη της μπορεί να είναι μία πολύ καλή επιλογή συνοδευτικού γεύματος αρκεί η προσθήκη υλικών να είναι ελεγχόμενη και η σως να αποτελείται κυρίως από ελαιόλαδο, λεμόνι ή ξύδι και ίσως μουστάρδα ή λίγο μέλι. Σάλτσες με βάση τη μαγιονέζα και διάφορα σιρόπια θα προσδώσουν θερμίδες στο πιάτο μας τις οποίες δεν χρειαζόμαστε!
6. Αθλητικά/ Ενεργειακά ποτά. Πολλοί θεωρούμε ότι τα ενεργειακά ποτά μάς παρέχουν ενέργεια αλλά όχι θερμίδες. Αυτό δεν ισχύει, μιας και η ενέργεια που μας παρέχουν είναι μέσω απλών σακχάρων. Η λήψη απλών σακχάρων από ένα αθλητή μακρινών αποστάσεων είναι ωφέλιμη αλλά όχι πχ και μία εργαζόμενη γυναίκα που απλώς αισθάνεται κούραση και χρειάζεται κάτι για να την τονώσει. Στη δεύτερη περίπτωση μπορούμε απλώς να καταφύγουμε σε έναν καφέ, που θα μας τονώσει και δεν περιέχει θερμίδες!
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την Κλινική Διαιτολόγο - Διατροφολόγο Μαριέττα Μαρκούση
MSc στην Αθλητική Διατροφή, Χαροκόπειο Παν/μιο Αθηνών
Σπάρτης 4, Αθήνα
Αναξαγόρα 9, Ν. Ερυθραία
Τηλ: 210-8672122
www.mariettamarkousi.gr